Czasowniki III koniugacji dzielą się na 2 podgrupy (A i B).
Odmiana grupy A
Tworzenie formy czasownika:
- usunięcie końcówki "-ire" z bezokolicznika,
- dodanie charakterystycznej końcówki dla danej osoby.
Końcówki
Liczba pojedyncza
1. io
-o
2. tu
-i
3. lui, lei
-e
Liczba mnoga
1. noi
-iamo
2. voi
-ite
3. loro
-ono
Przykłady
czasownik
aprire - otwierać
Liczba pojedyncza
1. io
apro (ja otwieram)
2. tu
apri (ty otwierasz)
3. lui, lei
apre (on, ona otwiera)
Liczba mnoga
1. noi
apriamo (my otwieramy)
2. voi
aprite (wy otwieracie)
3. loro
aprono (oni, one otwierają)
W ten sposób odmieniają się:
applaudire, aprire, assorbire, avvertire, bollire, coprire, cucire, divertire, dormire, fuggire, inghiottire, mentire, nutrire, offrire, partire, seguire, sentire, servire, soffrire, tossire, vestire.
Odmiana grupy B
W tej grupie czasowników dodatkowo dodawany jest infiks "
-isc-" w 1,2,3 os. l. poj. oraz w 3 os. l. mn.
Tworzenie formy czasownika:
- usunięcie końcówki "-ire" z bezokolicznika,
- dodanie charakterystycznej końcówki dla danej osoby.
Końcówki
Liczba pojedyncza
1. io
-isco
2. tu
-isci
3. lui, lei
-isce
Liczba mnoga
1. noi
-iamo
2. voi
-ite
3. loro
-iscono
Przykłady
czasownik
finire - kończyć
Liczba pojedyncza
1. io
finisco (ja kończę)
2. tu
finisci (ty kończysz)
3. lui, lei
finisce (on, ona kończy)
Liczba mnoga
1. noi
finiamo (my kończymy)
2. voi
finite (wy kończycie)
3. loro
finiscono (oni, one kończą)
W ten sposób odmieniają się:
agire, applaudire, assorbire, capire, chiarire, colpire, costruire, favorire, ferire, finire, fiorire, fornire, guarire, impedire, inghiottire, mentire, nutrire, patire, preferire, pulire, punire, rapire, spedire, subire, tossire, tradire, ubbidire, unire.